Nooit meer slapen

Femke van der Laan gaat met Francine Oomen in gesprek. Francine Oomen is schrijver en ontwerper. Haar eerste kinderboek zag in 1990 het daglicht, maar grote bekendheid verwierf ze met de ‘Hoe overleef ik…’ serie. Met deze boeken, die verschenen tussen 1998 en 2015, hielp Oomen vele pubers door de moeilijkheden van de puberteit. In 2015 gooide ze het roer om en stopte ze met het schrijven van kinderboeken. Sindsdien schreef ze boeken als ‘Oomen stroomt over’, een graphic novel voor volwassenen met thema’s als de overgang en emancipatie, en ‘Hoe overleven we?’, een autobiografische graphic novel over intergenerationeel trauma. In 2023 verscheen het eerste deel voor volwassenen in de ‘Hoe overleef ik…’ serie. ‘Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel?’ werd genomineerd voor de NS Publieksprijs en werd het bestverkochte Nederlandse boek van dat jaar. Nu verschijnt Oomens vervolg op dit boek: ‘Hoe overleef ik alles wat anders gaat dan gedacht?’. Dit boek gaat over jezelf en elkaar leren kennen. Over risico’s nemen, vriendschap, liefde en het doorzien en doorbreken van patronen.

Anita Terpstra is schrijver. Ze studeerde journalistiek en kunstgeschiedenis en debuteerde in 2009 met de thriller ‘Nachtvlucht’, dat genomineerd werd voor de Schaduwprijs voor het beste Nederlandstalige thrillerdebuut. Later volgden veelgeprezen thrillers als ‘Anders’ en ‘Samen’, waarmee ze genomineerd werd voor de Gouden Strop. Daarnaast is Terpstra bekend van non-fictieboeken ‘Het huis vol’ en ‘Hiltje’ en haar roman ‘De moedermaffia’. Nu verschijnt van haar hand ‘De hoop van Holwerd’. Aan de hand van haar eigen familiegeschiedenis vertelt Anita Terpstra het verhaal van het dorp en zijn inwoners, maar ook dat van Friesland en zijn relatie met de zee. Femke van der Laan gaat met Anita Terpstra in gesprek.

Femke van der Laan gaat met Roufaida in gesprek. In 2015 debuteerde zangeres Roufaida Aboutaleb onder de artiestennaam Southbound met een EP die ze maakte tijdens haar studie aan het Rytmisk Musikkonservatorium in Kopenhagen. In 2023 brak ze definitief door met de ‘Roufaida EP’, die haar, naast twee nominaties voor een Edison Award, internationale aandacht opleverde. Ze put inspiratie uit bestaande poëzie, de verhalen van Riffijnse vrouwen, en haar eigen ervaringen als Marokkaans-Nederlander. In haar muziek vertaalt ze de uitdagingen van deze tijd naar onconventionele melodieën en metaforische teksten. Zo nam ze eerder dit jaar een videoclip van het nummer ‘Ken Ness’ op in Gaza, samen met een Palestijnse crew. Roufaida is op zaterdag 30 augustus te zien op festival Into The Great Wide Open en op 10 oktober verschijnt haar debuutalbum ‘Coming up for air’. Op het album staan nummers als ‘Silver Linings’, dat eerder dit jaar verscheen.

Gerbrand Bakker is auteur, columnist en hovenier, en een van de meest vertaalde hedendaagse Nederlandse schrijvers. Zijn (internationale) doorbraak kwam met ‘Boven is het stil’ (2006). Het boek werd bekroond met onder meer de toonaangevende International IMPAC Dublin Literary Award, is bewerkt voor toneel en verfilmd, en werd in meer dan dertig landen verkocht. Zijn roman ‘De omweg’ stond op de shortlist voor de Libris Literatuur Prijs en werd bekroond met de Independent Foreign Fiction Prize, een voorloper van de International Booker Prize. Zijn meest recente roman is ‘De kapperszoon’ (2022). In de autobiografische reeks Privé-domein publiceerde Bakker al drie boeken: ‘Jasper en zijn knecht’ (2016), ‘Knecht, alleen’ (2020), en ‘Moeder, na vader’ (2023). Nu is daar een vierde aan toegevoegd: ‘Aan mij heb je niks’. Femke van der Laan gaat met Gerbrand Bakker in gesprek.

Roosje Klap is ontwerper, graficus, onderzoeker en docent. Ze studeerde aan de Gerrit Rietveld Academie en runt sindsdien haar eigen interdisciplinaire ontwerppraktijk onder de naam ARK (Atelier Roosje Klap). Met ARK werkt ze op het snijvlak van kunst, design en technologie, vaak in de culturele sector. Haar collectief realiseerde projecten voor o.a. MU Hybrid Art House Eindhoven, het Digital Art Museum Taipei en het Nederlands Paviljoen op de Architectuurbiënnale Venetië 2023. In 2022 won ARK het Gouden Kalf voor Beste Digitale Cultuurproductie. Sinds mei 2024 is Klap algemeen directeur van Noorderlicht, een internationaal platform voor fotografie en beeldcultuur in Groningen. Als directeur en co-curator leidt Klap ook de Noorderlicht Biënnale. Deze editie, getiteld ‘Machine Entanglements’ is te zien van 12 juli t/m 7 september op zes locaties in Noord‑Nederland. De Biënnale toont werk van ruim 70 kunstenaars die onderzoeken hoe technologie, ecologie en samenleving met elkaar verweven zijn. Femke van der Laan gaat met Roosje Klap in gesprek.

Dido Michielsen is schrijver en journalist. In 2019 debuteerde ze als romanschrijver met ‘Lichter dan ik’, geïnspireerd op het leven van haar Javaanse betovergrootmoeder, die zich wist te ontworstelen aan de standenmaatschappij. Het boek werd bejubeld door de pers, won de Boekhandelsprijs 2020 en werd genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs. In 2022 verscheen het vervolg, ‘Engel en kinnari’. Eerder schreef ze verschillende non-fictieboeken, waaronder een biografie: ‘Moscow Times. Het Russische avontuur van Derk Sauer en Ellen Verbeek’ (2013). Nu verschijnt de memoir ‘Verborgen vader’. Volgens Michielsen is het haar meest persoonlijke boek tot nu toe, waarin ze op zoek gaat naar haar biologische vader. Femke van der Laan gaat met Dido Michielsen in gesprek.

De installaties van kunstenaar Morena Bamberger zijn een ode aan haar Sinti roots, haar identiteit en Moeder Aarde. De Limburgse studeerde in 2018 af aan de Academy of Fine Arts and Design in Maastricht en creëert sindsdien installaties die door licht, geluid en geur een zintuiglijke reis zijn voor de toeschouwer. Bamberger won in 2018 de Gilbert de Bontridder Prijs en de Henriëtte Hustinxprijs en werd in 2022 bekroond met de Parkstad Limburg Prijs. Ze werd onder andere bekend door haar installatie ‘Sonnekaskro Djiephen’, Sinti voor ‘Een Leven Van Goud’. Daarin liet zij de woonwagen als een kapel zien, waar religie en reizen samenkomen. Dit werk werd besproken in de New York Times. Nu tovert zij met haar installatie ‘Through Matter of Time’ de zolder van het Stedelijk Museum Schiedam om tot een duister universum. In haar eerste solotentoonstelling buiten Limburg onderzoekt ze de overgang tussen leven en dood. De mystieke kanten van het leven en oude culturen vormen haar inspiratiebronnen. Femke van der Laan gaat met Morena Bamberger in gesprek.

Luk van Haute is auteur, gastprofessor aan de Universiteit Gent en vertaler. Hij studeerde Japanologie aan de Universiteit Gent en Universiteit van Tokio en verbleef in diverse hoedanigheden in Japan, onder andere als werknemer bij een filmproductiemaatschappij, als tolk, als schoonfamilie, als academicus, als journalist en als literair vertaler. Vooral als laatstgenoemde is hij sinds 2005 actief. Inmiddels vertaalde hij ruim dertig werken, van onder andere Haruki Murakami, Kenzaburo Oe en Yasunari Kawabata. Voor de door hem samengestelde en vertaalde bloemlezing ‘Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen’ ontving van Haute in 2015 de Filter Vertaalprijs. Nu verschijnt zijn nieuwe boek ‘Trein naar Kamakura’. In dit boek gidst van Haute de lezer door zijn herinneringen aan zijn trips naar Japan, bezoekt hij plekken die een belangrijke rol spelen in boeken en interviewt hij de belangrijkste hedendaagse schrijvers.  Femke van der Laan gaat met Luk van Haute in gesprek.

Joris Koptod Nioky is filmmaker. Hij werkte meer dan twintig jaar in de culturele sector, onder andere als fotograaf, schrijver en muzikant, voordat hij in 2020 zijn debuut als regisseur maakte. Dat deed hij met ‘Portret van een mislukt schrijver’. Hij won daarmee de Filmprijs van de Stad Utrecht. In 2021 volgde zijn tweede film ‘Dit ben ik niet’. Daarvoor trok hij in bij zijn moeder Rian (71) om haar te laten reflecteren op het moederschap. Joris gebruikt zijn film om Rian te confronteren met de trauma's van het verleden, waar zij zich, na het zien van een tussentijdse montage, totaal niet in herkent. In zijn nieuwe film ‘Zoekjaar’ bevraagt Nioky de Nederlandse bureaucratie. Hij volgt Chinese performancekunstenaar Nadh, die na het behalen van zijn diploma op een Nederlandse kunstacademie precies één jaar de tijd krijgt om een baan te vinden - zijn ‘zoekjaar’ - anders moet hij weg uit Nederland. Joris Koptod Nioky volgt Nadh en houdt de kijker een spiegel voor: je kunt je naar de regels voegen, maar je kunt ze ook bevragen of verwerpen. Femke van der Laan gaat met Joris Koptod Nioky in gesprek.

Beeldend kunstenaar Susanne Khalil Yusef werd geboren in Duitsland, als dochter van Palestijnse vluchtelingen. Yusef behaalde haar bachelor en master in Fine Arts aan de St. Joost Academie in Den Bosch en raakte toegewijd aan onderzoek naar haar familiegeschiedenis en de Palestijnse diaspora tijdens een semester aan de International Academy of Art Palestine (IAAP) in Ramallah. Ze maakt kleurrijke installaties door verschillende media te combineren, zoals muurschilderingen, video, keramiek en publieksparticipatie. Hoewel haar felgekleurde werk luchtig en speels is, stelt ze kritische vragen over thema’s als thuisland en ontheemding, identiteit en sociaalgeografische machtsverhoudingen. Werken van haar hand zijn op dit moment te zien op De Textiel Biënnale 2025 in Museum Rijswijk en in de vierde editie van ‘Makersgeheimen’, in het Textielmuseum in Tilburg. Femke van der Laan gaat met Susanne Khalil Yusef in gesprek.