Nooit meer slapen

Beeldend kunstenaar Raquel van Haver werd geboren in Bogota, Colombia. Ze woont en werkt in Amsterdam. In haar schilderijen, die onder andere bekroond werden met de Koninklijke Prijs voor de Schilderkunst, verbindt ze persoonlijke verhalen met bredere culturele en politieke verhalen als migratie en spiritualiteit. Haar werk was te zien in tentoonstellingen in Colombia, Zuid-Afrika, Londen, Miami en nu in het Amsterdam Museum aan de Amstel. Speciaal voor 'Amsterdam 750' maakte Van Haver zes hedendaagse schuttersstukken van Amsterdammers die belangrijk zijn voor de stad, op het formaat van Rembrandts Nachtwacht. De portretten van denkers en makers als Joost van Bellen en Gloria Wekker vormen een eerbetoon aan de helden van nu. Deze zes installaties, geïnspireerd door klassieke regentenportretten uit de 17e en 18e eeuw, worden als solotentoonstelling onder naam ‘The Collateral Kin’ gepresenteerd in de hoofdzaal van de tentoonstelling ‘Refresh Amsterdam #3: Imagine the Future’. Femke van der Laan gaat met Raquel van Haver in gesprek.

Zoë Papaikonomou is schrijver, onderzoeksjournalist en docent. Haar werk richt zich op het gebied van diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid. Ze is auteur van boeken als ‘Heb je een boze moslim voor mij?’ en de survivalgids ‘Ongemakkelijke gesprekken’. Daarnaast maakt ze, samen met One’sy Muller, ‘de Bonte Was Podcast’ over mediamissers en -opstekers op het gebied van diversiteit en inclusie. Dit jaar verschijnt de tweede herziene druk van ‘Heb je een boze moslim voor mij?’. Daarin onderzoeken Papaikonomou en onderzoeker Annebregt Dijkman waarom het (actualiteiten)media nog steeds niet lukt om diverser te worden, zowel in de afspiegeling van redacties als in hun manier van werken. Atze de Vrieze gaat met Zoë Papaikonomou in gesprek.

Erik Scherder is hoogleraar klinische neuropsychologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij verschijnt regelmatig in de media waarin hij de wetenschap van het brein voor een breed publiek begrijpelijk maakt. Zijn onderzoek richt zich met name op de positieve effecten van beweging op het functioneren van ons brein. Zijn boeken ‘Laat je hersenen niet zitten’, ‘Singing in the brain’ en ‘Oud worden, jong blijven’ zijn bestsellers. In zijn nieuwste boek ‘Liever moe dan lui’ legt hij uit waarom Artificiële Intelligentie (AI) slecht is voor de hersenen en voor het lichaam. Scherder ziet dat we massaal voor een scherm zitten en liever lui dan moe zijn en beargumenteert waarom we juist moeite moeten blijven doen. Femke van der Laan gaat met Erik Scherder in gesprek.

Daan Heerma van Voss is schrijver. In 2010 debuteerde hij met de roman ‘Een zondagsman’. Later verschenen van zijn hand titels als ‘De Laatste Oorlog’, ‘Coronakronieken’ en ‘Geen vaarwel vandaag’ en werd zijn werk onder andere bekroond met De Tegel en de BNG Literatuurprijs 2023. Nadat Van Voss eerder dit jaar de haat naar vrouwelijke politici onderzocht in ‘Het geval Hekse Falsema’, verschijnt in augustus zijn nieuwe roman ‘Schijnoffers’. Een roman die zijn twee favoriete genres in zich draagt, het Koude Oorlog-spionageverhaal en het familie-epos. Femke van der Laan gaat met Daan Heerma van Voss in gesprek.

Alara Adilow is dichter en schrijver van Somalische afkomst. Ze haalde in 2019 de finale van het NK Poetry Slam en publiceerde onder andere in de Gids, Tirade en de Revisor. In 2022 verscheen haar debuut, de dichtbundel ‘Mythen en stoplichten’. De bundel werd bekroond met de Herman de Coninckprijs en de C. Buddingh’-prijs en in 2023 stond de bundel op de shortlist van de Grote Poëzie prijs. Adilow werd in 2024 uitgeroepen tot literair talent van het jaar en nu ligt haar debuutroman ‘Kijk es naar al dat licht’ in de boekhandels. ‘Kijk es naar al dat licht’ gaat over het in stand houden van een relatie met personen die voortdurend uit elkaar lijken te vallen, en bevraagt in hoeverre het mogelijk is om bij elkaar te blijven als degene van wie je houdt je ook het meeste pijn doet.   Ellen Deckwitz gaat met Alara Adilow in gesprek.

Femke van der Laan gaat met Mark Lievisse Adriaanse in gesprek. Mark Lievisse Adriaanse is journalist. Sinds 2017 is hij werkzaam bij NRC. De eerste vijf jaar was hij politiek verslaggever in Den Haag en sinds 2022 bij de Binnenland-redactie. Daar schrijft hij met name over de maatschappelijke kant van politiek, over lokaal bestuur en over democratische ontwikkelingen. In 2021 won hij met Derk Stokmans De Tegel en De Loep voor een reconstructie van de eerste zes maanden van de coronapandemie. Nu verschijnt zijn boek ‘Wat iedereen aangaat’, waarin hij betoogt dat de crisis van de democratie niet begon toen radicale populisten op het toneel verschenen, maar dat de democratie al decennia wordt verzwakt. Nu de democratie onder vuur ligt komt het erop aan haar belofte waar te maken: wat iedereen aangaat, moet door iedereen besloten worden.

Femke van der Laan gaat met Francine Oomen in gesprek. Francine Oomen is schrijver en ontwerper. Haar eerste kinderboek zag in 1990 het daglicht, maar grote bekendheid verwierf ze met de ‘Hoe overleef ik…’ serie. Met deze boeken, die verschenen tussen 1998 en 2015, hielp Oomen vele pubers door de moeilijkheden van de puberteit. In 2015 gooide ze het roer om en stopte ze met het schrijven van kinderboeken. Sindsdien schreef ze boeken als ‘Oomen stroomt over’, een graphic novel voor volwassenen met thema’s als de overgang en emancipatie, en ‘Hoe overleven we?’, een autobiografische graphic novel over intergenerationeel trauma. In 2023 verscheen het eerste deel voor volwassenen in de ‘Hoe overleef ik…’ serie. ‘Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel?’ werd genomineerd voor de NS Publieksprijs en werd het bestverkochte Nederlandse boek van dat jaar. Nu verschijnt Oomens vervolg op dit boek: ‘Hoe overleef ik alles wat anders gaat dan gedacht?’. Dit boek gaat over jezelf en elkaar leren kennen. Over risico’s nemen, vriendschap, liefde en het doorzien en doorbreken van patronen.

Anita Terpstra is schrijver. Ze studeerde journalistiek en kunstgeschiedenis en debuteerde in 2009 met de thriller ‘Nachtvlucht’, dat genomineerd werd voor de Schaduwprijs voor het beste Nederlandstalige thrillerdebuut. Later volgden veelgeprezen thrillers als ‘Anders’ en ‘Samen’, waarmee ze genomineerd werd voor de Gouden Strop. Daarnaast is Terpstra bekend van non-fictieboeken ‘Het huis vol’ en ‘Hiltje’ en haar roman ‘De moedermaffia’. Nu verschijnt van haar hand ‘De hoop van Holwerd’. Aan de hand van haar eigen familiegeschiedenis vertelt Anita Terpstra het verhaal van het dorp en zijn inwoners, maar ook dat van Friesland en zijn relatie met de zee. Femke van der Laan gaat met Anita Terpstra in gesprek.

Femke van der Laan gaat met Roufaida in gesprek. In 2015 debuteerde zangeres Roufaida Aboutaleb onder de artiestennaam Southbound met een EP die ze maakte tijdens haar studie aan het Rytmisk Musikkonservatorium in Kopenhagen. In 2023 brak ze definitief door met de ‘Roufaida EP’, die haar, naast twee nominaties voor een Edison Award, internationale aandacht opleverde. Ze put inspiratie uit bestaande poëzie, de verhalen van Riffijnse vrouwen, en haar eigen ervaringen als Marokkaans-Nederlander. In haar muziek vertaalt ze de uitdagingen van deze tijd naar onconventionele melodieën en metaforische teksten. Zo nam ze eerder dit jaar een videoclip van het nummer ‘Ken Ness’ op in Gaza, samen met een Palestijnse crew. Roufaida is op zaterdag 30 augustus te zien op festival Into The Great Wide Open en op 10 oktober verschijnt haar debuutalbum ‘Coming up for air’. Op het album staan nummers als ‘Silver Linings’, dat eerder dit jaar verscheen.

Gerbrand Bakker is auteur, columnist en hovenier, en een van de meest vertaalde hedendaagse Nederlandse schrijvers. Zijn (internationale) doorbraak kwam met ‘Boven is het stil’ (2006). Het boek werd bekroond met onder meer de toonaangevende International IMPAC Dublin Literary Award, is bewerkt voor toneel en verfilmd, en werd in meer dan dertig landen verkocht. Zijn roman ‘De omweg’ stond op de shortlist voor de Libris Literatuur Prijs en werd bekroond met de Independent Foreign Fiction Prize, een voorloper van de International Booker Prize. Zijn meest recente roman is ‘De kapperszoon’ (2022). In de autobiografische reeks Privé-domein publiceerde Bakker al drie boeken: ‘Jasper en zijn knecht’ (2016), ‘Knecht, alleen’ (2020), en ‘Moeder, na vader’ (2023). Nu is daar een vierde aan toegevoegd: ‘Aan mij heb je niks’. Femke van der Laan gaat met Gerbrand Bakker in gesprek.